19 Aralık 2014 Cuma

KURT






Washington yöresinden 
Quileutes ve Kuzey Amerika bölgesinden Kwakiutl Amerika Yerlileri 
Kurt'tan türediklerine inanırlar.

LİNK   -  LİNK   





Mitolojileri çözümlemek ve sınıflandırmak gerçekten çok güç. Zaten onları "sınıflandırmak", sistematiğini çıkarmak imkansıza yakındır. 19. yy da Grimm kardeşler ile başlayan ve devam eden bir takım masal derlemeleri mevcut.. 

Stith Thompson'ın bir ömür alan "Masal Motif İndeksi" çalışması çok ama çok değerli..Fakat buna rağmen, Karşılaştırmalı mitoloji incelemeleri henüz yapılmamıştır..... Anlaşılması da bir hayli güçtür, mitolojilerin. Kimin kimden aldığını bilemediğimiz, Ne zaman nerede ve kimler tarafından yaratıldığını da Tanrının bileceği anlatılardır....

Özellikle Türk Mitleri, çok geniş coğrafyaya yayılmıştır ve farklı Türk kökenli insanlar tarafından anlatılır. Oğuz Kağan Destanı M.Ö. 200 yıllarında Hun-Göktürk döneminde oluşmaya başlamıştır. İkinci varyant'ı Türk Uygur Oğuz Kağan Destanıdır. İslami varyantı Ebülgazi Bahadır Han tarafından anlatılır. 

Bu şu demek.. Bilinç düzeyindeki her sıçrayış, değişim.. özellikle din değiştirme, Türk Halklarının ortak bilinçaltında var olan "Kahraman Arketipi"ni de değiştirmiştir. Fakat Mitolojik "Motifler" daha doğrusu "İlk İmgeler" sabit kalmıştır. Değişim kaçınılmaz .. Çağ değiştikçe, insan bilinci de değişiyor..Fakat en cahilimizden en okumuşumuza kadar bu destanlar ve söylenceler hala bizim duygu merkezlerimizi etkiliyor. (ben de dahil).. 

Türklerin bir diğer mitolojisi Kurttan türeme efsanesidir.. Yine bu da Çin kaynaklarında M.Ö. 174 yıllarında anlatılır ve Hun dönemine aittir. Göktürkler döneminde de anlatılan bu efsaneyi, Ergenekon destanı olarak da biliriz... Bir başka mitoloji Yakut Türklerine ait "Yaratılış Mitolojisi". Tanrı Ülgen, Kızagan Tengri, Mergen Tengri, vs olarak anlatılan....

Bu anlatılarında islam öncesi ve sonrası versiyonları mevcut..Bunların dışında Uygur yaratılış destanı, vs de var..

Nuray Bilgili - Türk Kozmolojisi







İSKİT - MÖ.4.yy (Maikop)
Kurt şeklinde bronz koşum plaketi, kurt başı aşağıya doğru bakınca sağa doğru bakan bir dağkeçisi rahatlıkla görülüyor.










Yerliler ile Türkler arasındaki diğer benzerlik