20 Kasım 2015 Cuma

Alasia - Teucer - Olba









Tuzla (Enkomi) köyü yakınlarında, Kanlıdere (Pedios) nehrinin kuzey kenarında, kayalık bir plato üzerinde yer alan bu antik kent Alasia adı ile de bilinmektedir. Deniz kıyısında, bir liman kenti olan Enkomi, Kanlıdere’nin denizi mille doldurması sonucunda bugün denizden oldukça içeride kalmıştır. 19. yüzyılın sonlarından itibaren alanda yapılan arkeolojik kazılar, ilk yerleşmenin MÖ. 16. yüzyılda kurulduğunu göstermiştir. Ele geçen çok sayıdaki bakır işleme atölyesi, kentin başlıca ticari aktivitesinin bakıra dayandığına işaret eder. Eski Mısır papirüslerinde Kıbrıs'ın adı da "Alasia" olarak geçmektedir ve Ada'daki yaşam belirtileri de 9 bin yıl öncesine kadar geriye gider.


Özellikle 13. yüzyılın sonlarından itibaren ızgara biçiminde plana sahip kent oldukça büyümüş, etkileyici surlarla çevrilmiş, çok sayıda kamu binası inşa edilmiştir. Kült heykeli olarak görülen ve kuvvetli bir Hitit etkisi taşıyan tunçtan yapılma "Boynuzlu Tanrı Heykeli", Apollon’a adandığı düşünülen bir tapınak olarak yorumlanan bu yapılardan birinde bulunmuştur. MÖ. 12. yüzyılda meydana gelen deniz kavimleri olayı ile ortaya çıkan karmaşa, ayrıca Ege'den bu yöne doğru gelen göç hareketi bölgedeki istikrarı bozmuş, limanın dolması ve meydana gelen depremler neticesinde kent terkedilmiştir. Enkomi'den göç edenlerin Salamis kentini kurduğu düşünülmektedir. 


Yazının da ilk kez burada ortaya çıktığı belirlenmiş ve Kıbrıs Hece Yazısı olarak adlandırılmıştır. Büyük İskender'in yaymış olduğu Hellenistik Kültür burada da etkisini gösterir ve Kıbrıs Hece Yazısı'ndan Grek alfabesine geçirilir.


Salamis'i kuran Alasia (Enkomi) halkı, Truva kralı Priamos'un yeğeni Teucer'un halkıyla karışmış olmalı, çünkü MÖ.12.yy'da Ege'den gelenler Teucer ve halkıdır.


Truva Kralı Laomedon kızı Hesione'nin oğlu, Priam'ın yeğeni, Ektor ile Paris'in kuzenidir. Herakles, Hesione'nin babasına sunduğu hizmetlerin karşılığını alamadığı için Hesione'yi tutsak alır ve Telemon'a hediye eder. Telemon* Ajax ve Teucer'in babasıdır. Prenseslikten köleliğe geçen Hesione'nin oğlu Teucer de farklı değildir. O bir Asyalı anneden doğmuş ve değişik bir şiveyle konuşur bu yüzden küçümsenir ve aşağılanır.


Teucer, babası Telemon'un diğer eşinden olan abisi Ajax/Aias'la birlikte , Troya soyundan olduğu halde, Akhalar safında akrabalarına karşı dövüşür, aynı zamanda ordunun en usta okçusudur, birçok savaşçıyı öldürür. Mysia'ya bir çapulculuk seferine çıktığından dolayı olayları önleyemez ve üvey kardeşi Ajax/Aias ölür. Eve (Salamis) döndüğünde babasıyla sorun yaşar, Ajax/Aias'ı geri getirmediği için babası onu adaya almaz ve sürgüne gönderir. Kıbrıs'a gider orada Yeni Salamis şehrini kurar. Kıbrıs kralının kızıyla evlenir, birçok çocuğu olur, ve bunlardan biri de Olba kentinin kurucusu genç Aias'tır.


* Yeğen Teucer'un Attikalı Baba (Telemon) tarafı da Yeni Salamis üzerinde hak iddia eder..!




Enkomi olarak adlandırılan Gümüş Kap - Alasia / MÖ.14.yy





OLBA KRALİÇESİ ABA - MERSİN

Kraliçe Aba’nın babası Olba rahip krallığının güçlü kişilerinden biri olan Ksenophanes’tir. Olba krallığını birçok kişiyle muhafız kılığında ele geçirir, bölgenin ve rahip krallığın hakimi olur. Romalıların korsan olarak adlandırdıkları yöre halkının isyan edenlerini yok etmesinden sonra Olba’da (Uzuncaburç) Tökrit (Teucrit/Teucer) soyuna ait rahip krallar oldukça büyük bir bölgeye hakim olur.


Ksenophanes (Zenophanes)’in kızı olan ABA, Ailos Nikonoros Arios ile evlenerek evlilik yoluyla hanedane girer (MÖ. 43).


ABA ve OLBA hakkında birçok bilginin kaynağını da Strabon’dan öğreniyoruz:

“Kyinda ve Soli’nin yukarısında dağlık ülkede, içinde Teukros oğlu Aias (Ayas/Ajax)’ın kurduğu Zeus Tapınağı bulunan OLBE KENTİ vardı. Bu Tapınağın baş rahibi Dağlık Kilikya’nın kralı oldu. Sonra ülke sayısız tiranlar tarafından ele geçirildi ve korsanlar örgütlendirildi. Bunların yokedilmesinden sonra bu ülkeye Teukros’un ülkesi ve rahiplerin çoğuna da TEUKROS veya AİAS adı verildi. Fakat tiranlardan biri olan, Ksenophanes’in kızı ABA, evlilik yoluyla aileye girdi.”



Nerden nereye....
SB
















________________
________________