20 Haziran 2016 Pazartesi

Gobustan ve Kıpçaklar



Prof. Dr. Cengiz ALYILMAZ’ın beklenen eseri “Gobu”stan’ın Gizemi (“Kıpçaklar”a Giden Yol) yayınlandı.






Prof. Dr. Cengiz ALYILMAZ’ın “Ömür Kitabım” olarak nitelendirdiği eser esas itibarıyla bugün Azerbaycan Cumhuriyeti sınırları içinde kalan ve son derece önemli bir tarihî ve kültürel mekân olan Gobustan’ın adının nereden geldiğini, bu adın kökenini, yapısını, anlamını, Türkçeyle ve Türklerle / Kıpçaklarla ilgisini konu almaktadır.

704 sayfa tutarında, prestij eseri olarak basılan “Gobu"stan’ın Gizemi (“Kıpçaklar”a Giden Yol) Türk Dili’ne, Türk Tarihi’ne, Eski Türk Kültür ve Uygarlığına ışık tutacak son derece orijinal bilgileri, bulguları ve belgeleri (733 görseli / fotoğrafı, çizimi, tasarımı ve haritayı) ihtiva etmektedir. 

Uzun yılların alanda araştırma ve incelemelerine, bilgi ve birikimine dayanan bu eşsiz eserden dolayı Hocamız Prof. Dr. Cengiz ALYILMAZ’ı kutlar eserin ilgililerine yararlı olmasını dileriz.







Gobustan Milli Park 2007 yılında Dünya Miras Listesine girmiştir.
Paleolitik dönemden Orta Çağ dönemine kadar 6000'den fazla kaya resimleri.
20 antik yerleşim yeri ile Bronz Çağından kalma 40'tan fazla kurgan.




"691 sayfalık bu dev eseri anlatmaya kelimeler yetmiyor. Sadece kitabın ilk kısmını teşkil eden Gobu < Kobu < Kovı sözünün incelemesi tek başına bir kitap kadar ayrıntılı. Cengiz Alyılmaz gibiler herşeyi yapıyorlar, diğerlerine yapacak iş kalmıyor. Umarım yalelelci genç ve yaşlı kuşaktan en azından birkaç kişinin utanmasına da sebep olur bu eser. Gobustan bir Türk Tarihi'dir. Hocayı canugönülden kutluyor, böyle şaheserlerle dolu uzun ve mesut bir ömür diliyorum." Doç.Dr.Osman Karatay




Bakü'deki Gobustan Anıtı




Kıpçak deyince aklıma geldi ;
Prof.Dr.Cengiz Alyılmaz'ın kitabını henüz okumamış olsam da Kıpçak kelimesidir beni dürten ve Doç.Dr.Tahsin Parlak'ın sözleri : " Özellikle Kıpçakların damgaları artı şeklinde, artı işaretinin uç kısımları üç tane yonca şeklinde motif oluşturuyor, ve nerede bunları görsek Kıpçak motifleri diyoruz. Bu motifleri Hıristiyanlık'tan önce de görüyoruz." 

Demek ki önceki dönemlerde artının uçları henüz yoncalaşmamış "Dört Yön" işareti.


"Esası birbirini doksan derece açı oluşturarak kesen iki doğrunun oluşturduğu şekil ki bazı Kişiler onu haç şekli bazıları da sizin söylediğiniz gibi artı işareti olarak ifade ediyor. Bu şekil değişik türevleri ile birlikte eski Mısır dahil pek çok medeniyetde karşımıza çıkar İç Asya'nın Protokol-Türk sanatlarında da vardır. Kaya'lar ve heykeller üzerinde M.Ö. 3000'lerden beri görülür keza sonraki devirlerin Türklerinin sanatlarında da vardır. Hun ve Göktürkler'de de görülür Kıpçaklarda da başkalarında da .. Ben bu şekli yazılarımda makalelerimde "dört yön" işareti olarak veya "dört yön imgesi" olarak anıyorum. Çünkü bu şekil temel anlam olarak evrenin ve dünyanın dört ana yönünü ifade eder.ayrıca güneş simgesi olarak da kullanılmıştır. Evrene evrenin yöneticisi tanrılara ve hükümdara da işaret eder. Çeşitli sanat eserlerinde ve arkeolojik veya etnoğrafik eserlerde bu şekil haç olduğu zannedilerek "haç" olarak yorumlanır ama bu tamamiyle yanlıştır.Bu "dört yön" işaretidir." - Prof.Dr.Yaşar Çoruhlu'ya teşekkürlerimle




Latmos Kaya Resimleri

















Alyılmaz'ın kitabının içeriği








One of the official names of the Mamluk Sultanate was "dawla al-turkiyya" The State of the Turks". One of the chief Mamluk historians, Rukn al-Din Bay-bars al-Mansuri (d.1325), himself a former Mamluk of Sultan al-Malik al-Mansur Qala’un (1279–1290), entitled one of his historical works "Kitab al-tuhfa al-mulukiyya fi’l-dawla al-turkiyya" "Thee book of state-craft (lit —‘the royal gift’) in the kingdom of the Turks".

These Turks were Cumans, or Kipchaks (Kıpçak) of the Arab and Persian sources, the Polovtsians of the Rus’ chronicles, and they came from the steppes of Eastern Europe, the territory between the Danube Vinto and the Caspian, called ‘Dasht-i Kıpçak’, the ‘Kipchak Desert’. It was from among those Turks that young men were captured and sold as slaves in the Crimean ports, brought via the Black Sea and the Mediterranean to the Mamluk kingdom, and then militarily trained in Egypt.

A BROKEN MIRROR: THE KIPÇAK WORLD IN THE THIRTEENTH CENTURY
Dimitri Korobeinikov 





Kipchak Turks