Sorunlardan biri de, Ermenistan veya İran'da, bizi pan-türkizmle suçlamalarıdır. Ancak, kendilerini asla pan-hint/iranimz olarak tanımlamazlar. Bu gerçekten harika !...
Azerbaycan ve Türkiye Türkleri aynı soydan geliyor ve kesinlikle aynı dili konuşuyorlar. Ancak Ermenistan ve İran için aynı şeyi söyleyemem. Ermenistan tarihte hiçbir zaman büyük bir devlet olmadı, her zaman küçük bir beylikler halindeydi. Dünya çapında kabul gören "Ermenistan" adı ise Ermeni kökenli bile değildir, Türkçedir. Arsak hanedanı da Ermeni değil Türk'tür. Bu da bizi İran'daki Sasanilere getiriyor. Arsakların sona ermesiyle Sasani dönemi başlar.
Sasani imparatorluğunda çok sayıda Türk askeri vardı. Bu askerler aileleriyle birlikte İran'da yaşıyordu. Sasaniler'in çöküşünden sonra 1925'e kadar İran hiçbir zaman Farslar tarafından yönetilmedi. Arap hanedanları Emevi ile Abbasi ve Samaniler (*) dışında ki, Samaniler MS 9. yüzyılda antik Fars kültürünü canlandırdı, ama o da sadece 100 yıl sürdü.
Ama bir de can alıcı nokta var; Antik dönem İran coğrafyası o kadar da saf Pers değildi. Doğudan gelen Ahamenişler bu bölgeye ancak MÖ 8. yy'dan sonra gelmişti. "Pers" kelimesi bile Farsça kökenli değil, Türkçeydi. Bölgeye adını veren Türk boyu Bars/Pars'tan alıyordu adını. Bu nedenle Ahameniş halkına bölgede yaşadıkları için "Parslılar" denildi ve sözcük zamanla "Pers (Fars)"e dönüştü. Kiros ve Darius ordusunda da çok sayıda Türk boylarından savaşçı vardı. Ve dürüst olmak gerekirse, bu Türk boyları olmasaydı Persler bir imparatorluk kuramazlardı!
Milattan sonraki dönemlerde ise, Samanilerin (*) Türk Karahanlılar tarafından yıkılmasıyla İran coğrafyası Türk boyları/devleetleri tarafından yönetildi. İran'ı yöneten diğer Türk boyları/devletleri ise; Gazneliler, Selçuklular, İldenizliler, Harzemşahlar, Timur dönemi, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safeviler, Afşar dönemi ve Kaçarlar'dır. Kaçar devletinin sona ermesiyle İran'da Fars dönemi başlar... Bu da İran'da 900 yılı aşkın Türk hakimiyetini gösterir. Ah evet, bir de Moğollar var, ancak onların da ordusunun çoğunluğunu Türkler oluşturur ki birçok generali de Türk kökenlidir.
Sonuç; Tarihe dönüp bakarsak, her iki devletin - Ermenistan ve İran'da yaşayanların damarlarında birçok Türk boyunun kanı akar. Birçok Kıpçak ve Alban Türkü asimile oldu ve Ermenileşti... Bugün İran'da 40-45 milyon Türk yaşıyor ve birkaç milyon Türk de İranlaşmış. Ve bu pan-türkizm değil, bu Türk Tarihidir. ...
Semra Bayraktar (SB)
(*) Samanilerin de Türk kökenli olduğu söylenir.
One of the problem is, accusing us with pan-turkism, in Armenia or İran, but never see themselves as pan-indo/iranism, that's just marvelous !..
Azerbaijan and Turkiye Turks comes from the same Turkish root, and they speak definitely the same language. However I can't say the same thing about Armenia and İran. Armenia was never a big state in history , always as little principality. The worldwide accepted name "Armenia" is not even Armenian of origin, it's Turkish. Arsacid (Arsak) dynasty was not an Armenian, but Turkish. Which brings us to Sasanids in İran. With the ending of Arsacids begins the Sassanid period.
Sassanid empire had many Turkish soldiers. These soldiers lived with their families in İran. After the collapsing of Sassanids, İran was never ruled by the İranians till 1925. Except Arabic dynasties Umayyad and Abbasid, and Samanids (*) who revived ancient İranian culture in the 9th c AD, which last only 100 year.
But there is also a catch; Ancient İranian was also not so pure İranian. Persians (Ahamenish) came only after the 8th c BC in this region from east. Even the word "Pers" was not Persian of origin, it's Turkish and it comes from Pars, Turkish tribe name which gave the name to the region, and therefore Ahamenish people were called as "people from Pars", and Pars became "Persian". There was also many soldiers of Turkish tribes in the army of Cyrus and Darius. And honeslty, without these Turkish tribes they couldn't built an empire!
In the AD times, after the collapsing of Samanids(*) by the Turkish tribe/state Karakhanids (Karahanlılar), other Turkish tribes/states who ruled İran are; Ghaznavids (Gazneliler), Seljuks (Selçuklu), Eldiguzids (İldenizli), Khwarazm (Harzemşahlar), Timurid (Timur), Karaqoyunlu (Karakoyunlu), Aqqoyunlu (Akkoyunlu), Safavids (Safevi), Afsharid (Afşar) and Qajar (Kaçar). With the end of Turkish Qajar state, begins the İranian period again... That'makes more then 900 year Turkish rule in İran... Oh yes, there was also a period of the Mongolians, which most of the army and the generals were of Turkish origin.
The conclusion is; both states - Armenia-İran - have many Turkish tribes blood in their veins, if we look back in history. Many Kipchak and Alban Turks are assimilated, became Armenian. 40-45 million Turks live in İran today and a few million Iranianized Turks... And it is not pan-turkism, it is Turkish History...
Semra Bayraktar (SB)
(*) The probability of the Samanids being of Turkish origin is much higher then of İranian.
