SAYFALAR

31 Mayıs 2025 Cumartesi

CASUS ARKEOLOGLAR 3 - SB


Dorothy Hannah Cox (1892-1977); Amerikalı arkeolog.

"O mükemmel bir casustu."


Türkçe, Yunanca ve Fransızca'yı akıcı bir şekilde konuşuyordu. I. Dünya Savaşı'nda hemşire olarak savaşta bulunmuştu. 20 yıllık bir "kazı gazisi" olarak da bölgeyi çok iyi tanıyordu. Zekası, uyum sağlama yeteneği ve arka planda kaybolmaya istekli olması nedeniyle, OSS eğitmenleri onu koşulsuz olarak öne sürmüştü. Görünüşe göre o mükemmel bir casustu. Yunan mülteciler, düşman kaçakları ve İzmir'de özel ajanlarla yapılan görüşmeler hakkında düzenli raporlar hazırladı. Üstleri "Türkiye'deki en iyi adamımız", diyordu.

Savaşın ilerleyen zamanlarında yardım çalışmalarını organize etmek ve savaşta yerinden edilmiş kişilerden (yaralı askerler ve siviller, haydutlar ve mülteciler) istihbarat toplamak için Mısır'a gitti. Kahire'de karşılaştığı herkesten bilgi topladı ve raporlarını "Türk kahvesi ve sigaraların, özellikle Amerikan sigaralarının etkisi altında, her şeyi anlattılar", diyerek hazırlıyordu.

Cox, 1945'te Yale'in klasikler bölümünde sikke küratörü olarak çalışmak üzere ABD'ye döndü. Daha sonra arkeolog-casus arkadaşlarından bazılarıyla yeniden bir araya geldi. 1946'da Tarsus'ta casus-arkeolog Hetty Goldman'la çalıştı. Gordion kazılarında mimar ve nümismat olarak Young'a yardımcı oldu ve 1953'te Afganistan'ın Belh (Mevlana'nın doğum yeri) kentine yapılan arkeolojik keşif gezisine katıldı. 1977'de Connecticut'taki çiftliğinde öldü.


- Amerikalı Arkeolog. Kod adı "Trush"; İzmir Yunan Savaş Yardım Derneği (GWRA) rapor sorumlusu; Bryn Mawr Koleji Pennsylvania ve Columbia Üni; Atina Amerikan Klasik Araştırmalar Okulu (ASCSA) adına KOLOPHON (Menderes-İzmir), TUROVA, Kourion (GKRY), LAPTA (KKTC), TARSUS kazıları. Dura-Europos kazısı; Yale Üni., Klasik Dönem personeli.


Çeviri ve ek bilgi SB 

* Necmettin Bektöre 1982'de Eskişehir Müzesi'nde restoratör olur.